To kolejny rok z rzędu, w którym Internet domowy w Polsce mocno przyspieszył (+28%, z 85 do 110 Mb/s), tym samym po raz pierwszy w skali roku przekraczając granicę 100 Mb/s. Wyraźna zadyszka dotknęła segment mobilny, który po spektakularnym wzroście w 2021 r. o 42% tym razem przyrósł tylko o 12% do 42 Mb/s. Mając jednak na uwadze prędkość pobierania dla dwóch najbardziej zaawansowanych i coraz bardziej popularnych technologii – światłowodu FTTH (231 Mb/s) i 5G (142 Mb/s na dedykowanym paśmie) można oczekiwać, że wyścig na szybkość w następnych latach będzie trwał w najlepsze.

W 2022 roku przyspieszyło także wysyłanie danych (upload), zarówno w przypadku Internetu domowego (o 27% do 42 Mb/s), jak i mobilnego (o 9% do 11 Mb/s). Średnia wartość opóźnienia (ping) w zasadzie nie zmieniła się dla obu kategorii (poprawa o 3%).

Dane źródłowe za rok 2022 pochodzą z prawie 42 milionów testów wykonanych na platformie SpeedTest.pl składającej się z:

Zanim przejdziemy do wyników rankingu, w skrócie omówimy kilka kluczowych zjawisk wpływających na prędkość Internetu w 2022 roku.

Zmiany w sieciach mobilnych

W okresie pandemii COVID (2020 – 2021r.), w reakcji na skokowy wzrost ruchu wywołany zdalną pracą i nauczaniem, operatorzy poczynili duże inwestycje, efektem czego był nie mający precedensu w ostatnich kilku latach wzrost prędkości w sieciach mobilnych w 2021 roku aż o 42%. Osiągnięto go rozbudowując głównie zasięg i pojemność LTE, a tym samym redukując udział powolnego 3G. Pojawili się też pierwsi klienci 5G.

Przyrost prędkości pobierania w sieciach mobilnych w 2022 roku był już jednak znacznie niższy i wyniósł 12%.

Inwestycje operatorów raczej nie uległy redukcji, biorąc pod uwagę bardzo intensywny rollout Play i rozbudowę sieci 5G Plusa, refarming pasma 2100 MHz w T-Mobile i Orange Polska, a u wszystkich operatorów systematyczne zwiększanie udziału stacji z Carrier Aggregation. Efekty inwestycji są widoczne w 2022 r., chociażby w jeszcze większej marginalizacji ruchu w sieci 3G, przy jednoczesnym wzroście testów w sieci 5G (do 5%). To może sugerować, że prawdopodobnie na skromniejszy przyrost prędkości w 2022 r. miał wpływ rosnący ruch użytkowników, który wraz z coraz większymi „paczkami danych” lub wręcz nielimitowanymi ofertami coraz bardziej wypełnia zasoby radiowe operatorów. Wygląda na to, że aukcja na nowe pasma dedykowane dla 5G pojawia się we właściwym momencie.

Skalę zmian w ostatnich trzech latach widać na załączonych mapach. Rok 2021 przyniósł radykalną poprawę jakości sieci na znacznym obszarze kraju, a w 2022 r. nastąpiło polepszenie w kolejnych częściach kraju z dotychczas słabszą siecią. Widać wyraźny trend do wyrównania jakości sieci mobilnych w jak największym obszarze Polski. Wciąż jest jednak wiele miejsc do poprawy, szczególnie poza miastami.

Jako ciekawostkę wskazującą jak bardziej zaawansowane systemy LTE poprawiają prędkość Internetu, prezentujemy mapy ukazujące różnice między prędkościami wykonanymi w sieci LTE na pojedynczym paśmie (31 Mb/s), w porównaniu z tymi zrealizowanymi w ramach Carrier Aggregation (56 Mb/s).

5G – nowy “game changer” w 2023 roku?

Nowa technologia przyjmuje się wolniej w porównaniu z wdrożeniem LTE sprzed 10-ciu laty, i to pomimo znacznego wzrostu pokrycia kraju zasięgiem w 2022 roku, co prezentują poniżej mapy z rozmieszczeniem testów 5G. Brak aukcji spowodował, że tylko Plus korzysta z pasma dedykowanego dla tej technologii, natomiast pozostała trójka uruchomiła usługę na częstotliwościach wykorzystywanych do transmisji 4G LTE i mocno obciążonych tym ruchem. Nie dziwi więc, że prędkość pobierania w sieci 5G w Plusie jest znacznie wyższa niż u konkurentów. Technologia piątej generacji już teraz mocno wspiera średnie wyniki dla całej kategorii mobilnej (3G/4G/5G) u tego operatora – testy 5G stanowią ok. 7,5%  wszystkich testów mobilnych (największy udział ze wszystkich operatorów) i „odpowiadają” już za ok. 22% wartości średniej prędkości Plusa. Warto też odnotować, że szybszemu rozwojowi 5G w Polsce nie służą również wysokie ceny terminali. W przypadku LTE, były one bardziej przystępne już na samym starcie.

Bardzo dobre parametry 5G Plusa (142 Mb/s dla download) osiągane przy wykorzystaniu pasma 2,6 GHz o szerokości 40 MHz, dają dobry prognostyk dla potencjału planowanych do rozdysponowania w ramach aukcji 4 bloków o szerokości każdy 80 MHz w paśmie 3,4 – 3,6 GHz. Pomimo mniejszego zasięgu nowego pasma, powinniśmy spodziewać się w nowych sieciach 5G średnich prędkości na poziomie 200-250 Mb/s (przynajmniej na początku wdrożenia), co daje już wynik porównywalny ze średnimi dla światłowodu. Oczywiście miejmy tu na uwadze mniejszą stabilność połączenia 5G porównując z FTTH, ale z drugiej strony też niewątpliwy atut, jaki oferuje mobilność w przypadku Internetu 5G. To wszystko daje nadzieję, że planowany przetarg na dedykowane pasma 5G spowoduje, iż w II połowie roku segment mobilny nabierze nowego rozpędu.

Zmiany w sieciach stacjonarnych

Wzrost ruchu w okresie pandemicznym w znacznie mniejszym stopniu wpłynął na jakość sieci stacjonarnych, ze względów na ich większą stabilność, pojemność oraz większe możliwości polepszania jakości u klientów końcowych. W tym przypadku o dynamicznym przyroście prędkości w kolejnych latach  (+42% do 85 Mb/s w 2021 i +28% do 110 Mb/s w 2022 roku) decydowały przede wszystkim migracje klientów do szybszych opcji (kluczowy proces poprawiający tzw. user experience klientów), dalsze modernizacje sieci oraz zwiększenie pokrycia sieci światłowodowych, zarówno w ramach budżetów własnych operatorów, jak i w ramach POPC.

Wzrost penetracji Internetu światłowodowego FTTH

Podobnie jak w 2021 r., obserwujemy coraz większą popularność i dostępność tej najbardziej pożądanej i najlepiej ocenianej przez polskich Internautów metody dostępu do Internetu (według badań własnych SpeedTest.pl NPS). Światłowód w Polsce wygrywa we wszystkich kluczowych parametrach (download upload, ping), a w porównaniu z pozostałymi technologiami w kategorii Internetu domowego charakteryzuje się:

  • ponad dwukrotnie szybszym downloadem (231 vs. 89 Mb/s),
  • ponad trzykrotnie szybszym uploadem (104 vs. 31 Mb/s),
  • ponad dwukrotnie niższym opóźnieniem (12 vs. 25 ms).

Co szczególnie cieszy, rośnie dostępność tej technologii. Według danych SpeedTest.pl liczba gmin, w których odnotowano testy FTTH w 2021 r. wzrosła w porównaniu z 2020 rokiem o blisko 35%, a w 2022 r. o 15%. Tym samym udział gmin, w których stwierdziliśmy testy FTTH, wzrósł do 67%. Oczywiście do zapewnienia dostępności technologii dla zdecydowanej większości gospodarstw domowych w Polsce wciąż długa droga. Na załączonej niżej mapie za 2022 rok widać wyraźne zagęszczenie obszarów z użytkownikami FTTH, szczególnie w centralnej Polsce i na Lubelszczyźnie, co bez wątpienia jest związane z programem POPC.

Ten optymistyczny obraz jest jednak nieco zmącony stosunkowo niskim wykorzystaniem infrastruktury wybudowanej w ramach programu przez końcowych klientów. Bez wątpienia barierą są ceny. Sieci POPC budowane są zazwyczaj na terenach do tej pory marginalizowanych technologicznie, z zabudową wiejską lub osiedlową, ze zwykle niższymi budżetami domowymi, a paradoksalnie ceny komercyjne usług FTTH są tam z reguły wyższe niż w miastach. Niezmiennie zatem apelujemy o stworzenie choćby czasowej oferty komercyjnej (być może z zachętą ze strony administracji publicznej), która znacznie zwiększyłaby odsetek łączy używanych w stosunku do wybudowanych.

Wi-Fi w Polsce – wąskie gardło dostępu do Internetu

Oczywistym jest, że kluczowymi czynnikami decydującymi o jakości Internetu są: technologia dostępowa oraz router kliencki i obsługiwane przez niego Wi-Fi. Zdecydowana większość połączeń internetowych w domu odbywa się bowiem właśnie poprzez Wi-Fi.

Pisaliśmy już rok temu, że różnice między standardami Wi-Fi są ogromne – tegoroczna analiza testów wykonanych poprzez Wi-Fi na łączach światłowodowych wskazuje, ze najbardziej popularnym standardem jest Wi-Fi 4 ze średnią prędkością zaledwie 75 Mb/s. Dopiero Wi-Fi 5 daje skokowy przyrost prędkości (275 Mb/s), a jeszcze bardziej imponujące wyniki daje Wi-Fi 6 z ponad 500 Mb/s. Analiza naszych danych pod kątem standardu Wi-Fi dowodzi, że w polskich sieciach FTTH połowa użytkowników korzysta ze starszych technologii połączenia, a wzrost udziału Wi-Fi 6 w ciągu roku z 1 do 4% nie wskazuje na szybką poprawę tej sytuacji. Za gros tego przyrostu odpowiada zresztą jeden operator – Orange.

Podobne wnioski można wyciągnąć z analizy częstotliwości – aż 38% testów Wi-Fi w sieciach FTTH było realizowanych w paśmie 2,4 GHz ze średnią prędkością zaledwie 41 Mb/s. Tak, 2 na 5 testów w najlepszych jakościowo sieciach w Polsce kończy się wynikiem sporo niższym niż jest potencjalnie możliwy do osiągnięcia.

Od lat obserwujemy pewną niekonsekwencję działania – w znacznej części operatorzy dbają głównie o sieć dostępową, oszczędzając na sprzęcie abonenckim, co przy dość szybko zmieniających się standardach Wi-Fi ma kluczowe znaczenie dla odczuwanej przez użytkowników jakości. Kolejnym istotnym czynnikiem wpływającym na osiągane szybkości/zasięg jest rozkład siły sygnału Wi-Fi w domu/mieszkaniu klienta, ale poprawa tego zagadnienia jest jeszcze bardziej zaniedbana. Tu z pomocą przychodzą rozwiązania typu MESH.

Poniższa mapa przedstawia rozmieszczenie testów w technologii Wi-Fi 6 w Polsce na przestrzeni ostatnich trzech lat.

Ranking dostawców Internetu w Polsce za 2022 rok

W ramach podsumowania roku 2022 przygotowane zostały rankingi w 4 kategoriach:

O kwalifikacji danego ISP do rankingu decyduje minimum 0,5% udziału w całkowitej liczbie testów w danej kategorii, a o miejscu w rankingu średni wynik dla prędkości pobierania danych (download) za cały 2022 rok.

Ranking Internetu domowego

Ranking Internetu domowego oparty jest na testach wykonywanych w aplikacji webowejaplikacji dla Windows oraz na testach Wi-Fi w mobilnych aplikacjach dla Android i w mobilnej aplikacji dla iOS. To najpopularniejsze metody pomiarów w 2022 roku – wykonano w ten sposób blisko 38 mln testów.

Rok 2022 przyniósł nowego lidera kategorii, którym został T-Mobile Stacjonarny z downloadem na poziomie 208 Mb/s. Wynika to z oferowania przez tego operatora w zasadzie wyłącznie dostępów światłowodowych. Dotychczasowi, wieloletni liderzy UPC oraz INEA zajęli drugie i trzecie miejsce z prędkościami odpowiednio 201 Mb/s i 199,7 Mb/s. Tuż za podium plasuje się Vectra z wynikiem 175,7 Mb/s. Najwyższy przyrost prędkości pobierania w ciągu roku odnotowała Netia (+39%, z 92 do 128 Mb/s) oraz Orange (+37%, ze 109 do 149 Mbps). Widać tu ewidentnie wzrost udziału światłowodu w strukturze dostępowej.

Statystyki prędkości pobierania danych dla 4 najszybszych dostawców Internetu domowego w 2022 roku przedstawia poniższy wykres.

pobierz dane źródłowe wykresu

Tradycyjnie już najwyższą prędkość wysyłania danych, dzięki stosowaniu łączy symetrycznych osiągnęła INEA (ok. 187 Mb/s). Kolejny na podium T-Mobile (Stacjonarny) jest dwukrotnie wolniejszy (93 Mb/s). Na podium awansowała też Netia z wynikiem blisko 56 Mb/s. Ten operator również najbardziej przyspieszył wysyłanie – aż o 60% w ciągu roku. Podobnie duży przyrost uploadu, bo na poziomie 57% uzyskał T-Mobile Stacjonarny.

Kolejność operatorów dla opóźnień (ping) jest nieco inna, gdyż tu prym wiodą operatorzy z wysokim udziałem w strukturze dostępowej łączy światłowodowych. Pierwsza trójka operatorów nie zmieniła się w ciągu roku –  najniższym pingiem pochwalić się może INEA (11 ms), następnie Toya (12 ms) i T-Mobile Stacjonarny (16 ms). Jeśli chodzi o redukcję opóźnień, to w 2022 roku na rynku Internetu domowego niewiele udało się dokonać, bo opóźnienia spadły o zaledwie 3%. Najwięcej, bo odpowiednio 9%, 6% i 5% opóźnienia zredukował Orange, Toya i Netia. Ma to zapewne związek z systematycznym zwiększaniem przez tych operatorów udziału łączy FTTH.

Ranking Internetu światłowodowego FTTH – najszybszej technologii stacjonarnej w Polsce

Częścią rankingu Internetu domowego jest ranking dostawców światłowodu FTTH, który został wydzielony w celu śledzenia rozwoju tej wysokojakościowej i coraz popularniejszej technologii. Ranking światłowodowy za 2022 rok powstał na podstawie blisko 4,3 mln testów w sieciach FTTH. 

Liderzy rankingu nie zmienili się w porównaniu z 2021 rokiem. Pierwsze miejsce zajął ponownie Orange, którego klienci FTTH pobierali dane ze średnią prędkością 239,3 Mb/s. Na podium znalazły się również  INEA (225,7 Mb/s) oraz Netia (223,3 Mb/s). Największe, roczne przyrosty prędkości odnotował T-Mobile (+32% do 208 Mb/s) i Orange o 20%. Jeśli chodzi o upload, INEA  tradycyjnie nokautuje konkurencję z prędkością 224 Mb/s, wyprzedzając Netię (95 Mb/s). Prędkość pobierania najbardziej wzrosła w T-Mobile Stacjonarnym (o 54% do 93 Mb/s) oraz w Netii (o 37%). W przypadku pingu, niestety, ale w sieciach FTTH nastąpiło pogorszenie tego wskaźnika i zamiast spodziewanego spadku opóźnienia nastąpił wzrost o 7% (z 10,7 do 11,5 ms).

Statystyki prędkości pobierania danych dla 4 najszybszych dostawców Internetu światłowodowego FTTH w 2022 roku przedstawia poniższy wykres.

pobierz dane źródłowe wykresu

Ranking Internetu mobilnego

Ranking mobilny bazuje na ponad 3 mln pomiarów w sieciach 3G, 4G LTE i 5G, wykonanych w aplikacjach dla Android i w aplikacji dla iOS.

Operatorzy w 2022 bardzo zbliżyli się do siebie pod względem średnich prędkości pobierania. Co prawda koszulkę lidera – dostawcy najszybszego Internetu mobilnego za 2022 rok po raz kolejny utrzymał T-Mobile, ale jego przewaga nad drugim Play (w 2021 był na trzecim miejscu) wynosi zaledwie 1,3 Mb/s. Jeszcze rok temu różnica miedzy najszybszym T-Mobile, a najwolniejszym Plusem wynosiła aż 42%, w 2022 r. to zaledwie 14%.

Statystyki prędkości pobierania danych dla dostawców Internetu mobilnego w 2022 roku przedstawia poniższy wykres.

pobierz dane źródłowe wykresu

Jeszcze ciekawiej wyglądają wyniki z grudnia 2022 r., gdzie różnice miedzy liderem, a najwolniejszym operatorem to zaledwie 4%. Kolejność operatorów jest tu całkowicie inna niż za cały rok. Liderem w grudniu był Play (43,6 Mb/s), przed Orange (43,4 Mb/s), T-Mobile (43,2 Mb/s) i Plusem (41,4 Mb/s). To ciekawa sytuacja jak na początek roku, szczególnie, że wyniki za 2023 r. mogą już zależeć od wyników aukcji 5G i komercyjnego uruchomienia tego pasma. Jeśli wszyscy operatorzy kupią pasmo pod 5G, to Plus w dalszym ciągu będzie miał najwięcej zasobów częstotliwościowych i teoretycznych możliwości znacznego przyspieszenia. Z drugiej strony spektakularna rozbudowa sieci przez Play i konsekwentne wzrosty prędkości w ostatnich latach wskazują, że nawet przy mniejszym zasobach częstotliwości niż konkurencja, to rosnąca liczba nadajników i systemów 5G/LTE może zdecydować, że to ta sieć zostanie liderem rynku.

Nieco słabnąca pozycja T-Mobile, który dominował przez ostatnie lata, może się wiązać z kolei ze znacznym wzrostem ruchu, spowodowanym bardzo silnym promowaniem ofert nielimitowanej transmisji danych. T-Mobile wydaje się kroczyć w kierunku osiągnięcia wolumenu ruchu, który widoczny jest w bardziej obciążonych sieciach Plusa i Play.

W stosunku do 2021 roku, największą poprawę prędkości pobierania odnotowali Plus (+22%) i Play (+21%), przy symbolicznym spadku prędkości w T-Mobile (-2%). Prędkość wysyłania wzrosła najbardziej w Play (+17%), a opóźnienia zostały zredukowane o kilka %.

Ranking Internetu 5G

W połowie 2020 roku odnotowaliśmy pierwsze testy 5G w Polsce, a za 2021 r. opublikowaliśmy ranking 5G na podstawie 44 tys. testów, co stanowiło 1,5% wszystkich pomiarów w kategorii mobilnej. W 2022 r. liczba testów zwiększyła się trzykrotnie (ok. 144 tys.) i stanowi blisko 5% wszystkich testów mobilnych. Narastający wolumen testów spowodował, że od października 2022 roku rozpoczęliśmy regularne, comiesięczne publikacje rankingów 5G.

Niekwestionowanym liderem za 2022 rok w kategorii 5G jest Plus ze średnią prędkością pobierania na poziomie 142,4 Mb/s, o wiele wyższą od prędkości uzyskiwanych w sieciach pozostałych operatorów. Drugie miejsce należy do Play (71,7 Mb/s). 5G Plusa jest też ponad 3-krotnie szybsze od średniej dla kategorii mobilnej. To – jak wspominaliśmy – dobry prognostyk dla rozwoju rynku po aukcji 5G.

Statystyki prędkości pobierania danych dla dostawców Internetu 5G w 2022 roku przedstawia poniższy wykres.

pobierz dane źródłowe wykresu

Producenci najszybszych smartfonów

W zestawieniu uwzględniono producentów urządzeń mobilnych (głównie smartfonów) o udziale w testach ponad 1%.  Najszybszy Internet mobilny (66 Mb/s) w 2022 roku w Polsce dostarczały urządzenia OnePlus, których udział w testach wyniósł 2%.

Najpopularniejszym producentem był z kolei Samsung z udziałem prawie 41% w ogólnym wolumenie testów w polskich sieciach 3G/4G/5G, przed Xiaomi z udziałem ok. 18%.

Informacje dodatkowe

Zasady i warunki komercyjnego wykorzystania wyników powyższych rankingów w kontekście znaku towarowego SPEED TEST określa każdorazowo V-SPEED Sp. z o.o. Zgoda udzielana jest na okres maksymalnie jednego roku. Komercyjne wykorzystywanie wyników powyższego rankingu bez zgody V-SPEED Sp. z o.o. jest zabronione. Wyjątek stanowi cytowanie wyników w portalach informacyjnych i prasie.

Zasady obowiązujące podczas tworzenia rankingu:

  • Nazwę operatora określamy na podstawie publicznego adresu IP użytkownika z informacji dostępnych w RIPE lub przekazanych od operatora.
  • Przed wyznaczeniem średnich wartości w publikowanych rankingach i statystykach, agregujemy surowe wyniki dla operatora, użytkownika, lokalizacji i technologii połączenia w ustalonym czasie. Dzięki temu uśredniamy nadmiarowe wyniki pomiarów, wykonane przez pojedynczych użytkowników, które mogłyby wpłynąć na wyniki rankingów.
  • Kształtowanie ruchu pomiarowego (prędkość transmisji danych) pomiędzy serwerami pomiarowymi a użytkownikiem aplikacji w ramach platformy pomiarowej SpeedTest.pl musi podlegać tym samym zasadom, co w przypadku pozostałych usług internetowych dla danego użytkownika. Dotyczy to zarówno dostawców usługi dostępu do Internetu, jak i dostawców serwerów pomiarowych.
Przemek jest mózgiem operacyjnym SpeedTest.pl. Studiował na Politechnice Wrocławskiej elektronikę i telekomunikację. Zarządza projektami IT, relacjami z klientami oraz nadzoruje procesy rozwoju. Prywatnie zaangażowany w rodzinę, wsparcie różnych działalności charytatywnych i projekty ekstremalne.